WERK & GELD

Van skiweekend tot verkleedfeest: het bedrijfsuitje is terug Foto: Getty Image Jolan Douwes Samen in de modder zakken tijdens het wadlopen of verse pasta draaien tijdens een workshop. De bedrijfsuitjes zijn terug. Vooral tv-spellen en escaperooms doen het goed. Waar moet je op letten om van die uitjes een succes te maken? Samen in de modder zakken tijdens het wadlopen of verse pasta draaien tijdens een workshop. De bedrijfsuitjes zijn terug. Vooral tv-spellen en escaperooms doen het goed. Waar moet je op letten om van die uitjes een succes te maken? De klok op de Grote Markt in Groningen slaat elf keer als een man koffers uitdeelt aan een groep toehoorders¬. Het is zaterdagochtend en te midden van alle bedrijvigheid op het plein begint het spel Escape in the City. De medewerkers van softwarebedrijf Zig, uit Huizen, gingen de vorige dag al wadlopen en samen eten en een aantal is tot vier uur ’s nachts de stad in geweest. Nu krijgen ze opdrachten om in anderhalf uur tijd codes te ontcijferen. Het uitje voor Zig, een IT-bedrijf met 100 medewerkers dat zich richt op de vastgoedbranche, was al twee jaar geleden geregeld, maar corona kwam ertussen. De verslaggever mag mee met de zes leden van een groep die overduidelijk wil winnen. Iemand leest de instructies van organisator Uitjes&Eten voor, terwijl haar collega een puzzel in elkaar schuift. De derde koopt snel een gebakje, dat hij aan een voorbijganger moet aanbieden. En de vierde wil wel met ontbloot bovenlijf op de foto als een authentiek plaatje wordt gevraagd. Uit solidariteit trekken de andere mannen – inclusief de directeur – ook hun T-shirt uit. ‘Buik inhouden’, roept hij als een frontenddeveloper van het bedrijf de foto maakt. ‘Beter samenwerken? Dan raad ik een escaperoom af’

Informeel kennismaken

Het bedrijf is onlangs samengegaan met een andere organisatie, vertelt een projectleider. Hij noemt het uitje de perfecte manier om elkaar informeel te leren kennen. Van een aantal collega’s weet hij nu pas hun naam. Aanvankelijk was hij benieuwd of de bedrijfsculturen¬ bij elkaar zouden passen, maar dat zit wel goed, merkt hij hier in Groningen. Behalve teambuilding is er nog een reden om te investeren in bedrijfsuitjes. In de zoektocht naar nieuwe medewerkers wil het IT-bedrijf laten zien een aantrekkelijke werkgever te zijn. Daarin is Zig niet de enige. Bedrijfsuitjes worden weer populair, merkt Lisette van den Berg, van WegmetdeBaas.nl. Via deze website zijn in Nederland, België en Duitsland achthonderd activiteiten van 250 bureaus te boeken. Gemiddeld gebeurt dat jaarlijks 25.000 keer, maar in coronatijd kelderde het aantal aanvragen naar 10.000. Organisaties die geen last hadden van de crisis, zoals banken, gemeenten en verzekeringsmaatschappijen, bleven ze online organiseren. Maar bedrijven die het geld niet konden missen, stopten ruim twee jaar. ‘We gaan nu alweer aardig richting de 25.000 aanvragen’, zegt Van den Berg. Ook ondernemingen die twee jaar geleden hun jubileum haalden, willen er alsnog een feestje van maken¬. Bijvoorbeeld met een citytrip. Vooral Valencia, Rome, Málaga en Praag zijn in trek. Voor binnenlandse uitjes geven bedrijven gemiddeld €75 per medewerker uit. Een lang weekend skiën in Tirol komt gauw op minimaal €700 per persoon voor reis en verblijf. En een citytrip maak je vanaf €750 per deelnemer, afhankelijk van hoezeer bedrijven willen uitpakken. Ze kunnen deels gebruikmaken van de Werkkostenregeling (WKR). Als er aanvragen komen, informeert Van den Berg steevast naar het doel. Gaat het alleen om de lol of zijn er ook andere verwachtingen? ‘Als de collega’s beter moeten samenwerken, raad ik een escaperoom af. Er zijn algauw drie collega’s die weten wat ze moeten doen en de rest hangt erbij. Tenzij je ervaren speurders bij elkaar in een team zet en de beginners samen in een gemakkelijkere escaperoom laat zoeken. Voor teambuilding is een percussieworkshop een beter idee. Ook als je maar één keer per minuut op een trommel slaat, heb je een rol. Niemand kan níét meedoen.’ Teambuilding is precies het onderwerp waar universitair docent organisatiepsychologie Roy Sijbom (Universiteit van Amsterdam) veel van weet. Het opmerkelijkst vindt hij een literatuurstudie in het vaktijdschrift American Psychologist (2018) waaruit blijkt dat een gezellige activiteit met collega’s het groepsgevoel maar een paar dagen oppept. Pret leidt dus niet per definitie tot een hechter team. Sijbom: ‘Welke processen willen we verbeteren? Die vraag zou je je moeten stellen voordat je een teamuitje organiseert. Als je vooraf doelen formuleert en de activiteiten daarop afstemt, is de kans op bijvoorbeeld betere kennisdeling of meer onderling vertrouwen groter. Het teamuitje wordt dan ook minder vrijblijvend.’ Een enquête of evaluatie zou volgens de universitair docent vaste prik moeten zijn. Wat hebben de ludieke of sportieve activiteiten opgeleverd en welke nieuwe inzichten zijn opgedaan? En zijn er ook minder leuke dingen gebeurd? Sijbom: ‘Er kunnen fricties of emoties ontstaan tijdens zo’n uitje. Bijvoorbeeld wanneer een collega moeilijk doet of zo wordt ervaren. Daarom is het belangrijk professionele begeleiding te hebben, want die kan bespreken wat vaak al langer smeult. Zo kom je pas echt verder met elkaar.’ Gaan bedrijven wel evalueren na een weekendje weg? ‘Bij ons draait het vooral om het vieren van onze successen, het versterken van het teamgevoel en de gezelligheid’, zegt secretaresse Kitty Wessel (40). Bij advocatenkantoor Kennedy Van der Laan, in Amsterdam (209 medewerkers), is zij actief in de evenementencommissie. Die organiseert zowel het jaarlijkse kantoorweekend als een voorjaarsfeest met alumni, de sinterklaasmiddag en het kerstdiner. Voor de jaarlijkse skitrip is een andere commissie verantwoordelijk. De plannen voor dit jaar zijn nog geheim. ‘Trots en verbinding, daar gaat het bij ons om’, vult directeur Joost Linnemann (57) aan. ‘Ik las het kritische stuk “Stop Wasting Money On Team Building” in Harvard Business Review. Maar wij zijn helemaal niet bezig met performance-verbetering als we een verkleedfeest hebben. En de omzet hoeft daardoor ook niet omhoog. Van tevoren denk ik weleens: zo’n uitje zou ik zelf niet bedenken. Maar ik vind het juist leuk dat het vaak iets rebels heeft. Dat past ook bij ons kantoor: ooit werd het opgericht om het formele en hiërarchische in de advocatuur te doorbreken.’

Wc-rol onder de arm

Linnemann heeft de beste herinnering aan een campingfeest op de Veluwe. In een tent voor tien personen stond hij met tachtig collega’s tot diep in de nacht te dansen, sommige verkleed in een badjas, met een wc-rol onder hun arm. Secretaresse Wessel: ‘Dat was echt geweldig. Alle hiërarchie viel weg.’ Onderzoeker Roy Sijbom adviseert organisatoren van bedrijfsuitjes er rekening mee te houden dat iedereen zich op zijn gemak voelt. Hij geeft het voorbeeld van karaoke, een activiteit die bij sommige collega’s een gevoel van gêne kan geven. ‘Of er worden stellingen geponeerd in spelvorm. Dan kunnen er onderwerpen voorbijkomen die te emotioneel geladen zijn om ten overstaan van de groep te verdedigen.’ Sijbom pleit er ook voor dat er met mate alcohol wordt geschonken. ‘Het is zonde als alles wat overdag is opgebouwd na vijven weer wordt afgebroken.’ Om te voorkomen dat er te veel wordt gedronken, vragen evenementencommissies al vaker consumptiebonnen aan, merkt Wegmetdebaas.nl. In België is het nog niet zover. Daar is eten en drinken vaak belangrijker dan de rest van het uitje. Voor de lunch trekken Belgische bedrijven gauw twee uur uit, in Nederland staat daar krap drie kwartier voor. Lisette van den Berg: ‘Belgen willen ook weten welk bier wordt geschonken. Nederlanders hebben me daar nog nooit naar gevraagd.’ De evenementenorganisator zou willen dat er vaker maatschappelijk betrokken uitjes worden gekozen. De website biedt er acht, maar slechts een is populair: Bouw een fiets voor Afrika, waarschijnlijk ook vanwege het competitie-element (de mooiste fiets wint) en de teambuilding. ‘Jammer dat bedrijven nog niet aan zulke uitjes toe zijn. Blijkbaar is de gedachte: heel goed, maar nu willen we iets “leuks”.’ Hoe het is in Groningen afgelopen met Escape in de City? Aan de telefoon vertelt directeur Gerbert Kooij, van softwarebedrijf Zig, dat zijn team heeft gewonnen. Ook leuk voor de verslaggever, die het niet kon laten één antwoord voor te zeggen. Populairste bedrijfsuitjes ➽ Tv-spellen zoals ‘Wie is de Mol’ en ‘Ik hou van Holland’ ➽ Strandspellen en -feesten ➽ Escape-rooms en puzzeltochten ➽ Pubquizzen ➽ Sportieve activiteiten, zoals zeilen en drone-vliegen Bron: wegmetdebaas.nl #bedrijfsuitje #teambuilding #teamuitje #personeelsfeest